Diyarbakirda Ekonomik Durum

İlimiz ekonomisi tarım ve hayvancılık ağırlıklı olmak üzere küçük çaplı sanayi, turizm ve ticarete dayanmaktadır. Buna rağmen ilimizin yoğun göç alması ve nüfus artış hızının Türkiye ortalamasının üzerinde olması nedeniyle işsizlik giderek artmıştır. İşsizlik oranı genelde %14’e, şehir merkezinde %30’a, ilçe merkezlerinde ise %43’e ulaşmıştır.

Kişi başına GSYİH’sında 1.313 $ ile Türkiye sıralamasında 54. sırada yer almaktadır. 2003 yılında DPT tarafından yapılan araştırmada Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında 63. sırada bulunmaktayız.

TARIM ;

İlimizde ekilen belli başlı tarım ürünlerimiz buğday, arpa, kırmızı mercimek ve pamuktur. Son yıllarda sulu tarıma geçiş çalışmalarının hızlanmasıyla pamuk ekimi ağırlık kazanmaya başlamıştır. İlimizde üretilen Golda türü pamuk Türkiye’nin en iyi pamuğudur.
TOPLAM TARIM ALANI % 60
SULANABİLİR ARAZİ (Ekonomik) % 57
SULANAN ARAZİ % 7
MALİYET (2004) 183 Milyon YTL
SULANAMAYAN ARAZİ % 93
İHTİYAÇ (2004) 3,5 Milyar YTL



GAP’IN TAMAMLANMASIYLA SULANABİLİR ARAZİNİN % 100’ÜNDE SULU TARIM YAPILABİLECEKTİR.
SANAYİ BİTKİSİ % 10 (Pamuk)
TAHIL % 60 (Buğday, Arpa)
İKLİMİ 2 ÜRÜN ALINABİLİR
TARIMSAL SANAYİ İŞLETME SAYISI 60
BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYISI (Türkiye Varlığının % 2,5’i) 254 Bin
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN SAYISI (Türkiye Varlığının % 4’ü) 1 Milyon

SANAYİ :

İlimizde irili ufaklı 240 civarında imalat sanayinde işletme bulunmaktadır. Son yıllarda sulu tarıma geçişte yaşanan gelişmeler sonucu tarıma dayalı sanayide hareketlilik yaşanmıştır. Bunun sonucu olarak 60 civarında kütlü pamuk işleme tesisi, 10 civarındada pamuk yağı üretim tesisleri faaliyete geçmiştir. Ayrıca 10 civarında tuğla fabrikası, 10 civarında un fabrikası, 10 civarında mermer işleme tesisi belli başlı tesislerimiz olarak öne çıkmaktadır. Özellikle zengin mermer yataklarının değerlendirilmesi için 39 mermer ocağından blok mermer üretimi gerçekleştirilmektedir. İlimiz mermer merkezi olma yolundadır. Üretilen mermerin %88’i ihraç edilmektedir. Alt yapısı tamamlanmış 1 Organize Sanayi Bölgemiz, 3’ü merkezde olmak üzere 6 Küçük Sanayi Sitemiz faal durumdadır.

ÖZEL SEKTÖR SANAYİ ;
İŞLETME SAYISI 240
ÇALIŞAN SAYISI 7.200

KAMU SEKTÖRÜ SANAYİ ;
İŞLETME SAYISI

5

(TEMSAN (Su Türbini,Jeneratör), SÜMERHALI, SÜMER İPLİK, TÜTÜN İŞLEME, ET KOMBİNASI)
Ç ALIŞAN SAYISI 3.200

ÖZEL SEKTÖR SANAYİ İŞLETMELERİ DAĞILIMI :
TEKSTİL (Özellikle Çırçır Fabrikaları) % 23
GIDA % 20
MERMER OCAKLARI % 16
DİĞER % 41
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ 1 Adet
ALANI 532 Ha
TOPLAM PARSEL 214
TEŞVİK YASASINDAN ÖNCE VERİLEN ARSA % 61 (112 Parsel)
TEŞVİK YASASINDAN SONRA VERİLEN ARSA % 24 (62 Parsel)
BOŞ ARSA % 15 (40 Parsel)
TEŞVİK YASASINDAN SONRA İNŞAATA BAŞLAYAN FİRMA SAYISI 2